აბაშის მუნიციპალიტეტი საქართველოს ერთ-ერთი გამორჩეული კუთხეა, რომელიც მდიდარია ისტორიული, კულტურული და ბუნებრივი მემკვიდრეობით. აქ შეხვდებით უძველეს ტაძრებს, უნიკალურ ეკოსისტემებს, არქეოლოგიურ ძეგლებსა და იმ ადგილებს, სადაც წარსული დღესაც ცოცხლობს.
ამ გვერდზე წარმოგიდგენთ რამდენიმე მნიშვნელოვან ღირსშესანიშნაობას — მათ შორის არის ადრექრისტიანული პერიოდის ტაძრები, ფეოდალური ხანის საკულტო ნაგებობები, დაცული ტერიტორიები და უძველესი კოლხური ცივილიზაციის კვალი. თითოეული ეს ადგილი არა მხოლოდ კულტურულ ღირებულებას ინახავს, არამედ გვიამბობს იმ ადამიანებზე, რომლებიც ამ მიწაზე საუკუნეების განმავლობაში ცხოვრობდნენ, შენობდნენ, ლოცულობდნენ და იცავდნენ საკუთარ ქვეყანას.
აღსანიშნავია, რომ აქ წარმოდგენილი ადგილები მხოლოდ ნაწილია იმ მრავალფეროვანი მემკვიდრეობისა, რაც აბაშის მუნიციპალიტეტში მოიძებნება. ჩვენი სურვილია, ეს გვერდი გახდეს პირველი ნაბიჯი იმ გზაზე, რომელიც წაგიყვანთ აბაშის სიღრმეში — დროისა და სივრცის გასწვრივ.

ისტორიული ადგილები

იხილე მეტი

სეფიეთის მთავარანგელოზის ეკლესია

მდებარეობა: სოფელი სეფიეთი, აბაშის მუნიციპალიტეტი, საქართველო
თარიღდება: V–VI საუკუნე
სეფიეთის მთავარანგელოზის სახელობის ეკლესია დასავლეთ საქართველოს ერთ-ერთი უძველესი არქიტექტურული ძეგლია, რომელიც გამოხატავს ადრეკლასიკური ქრისტიანული არქიტექტურის თავისებურებებს. იგი სამნავიანი ბაზილიკაა შვერილი აფსიდით. ცენტრალური ნავი გვერდითებზე როგორც სიმაღლით, ასევე სიგანით დომინირებს და სივრცობრივ იერარქიას ქმნის. ნავების გამყოფი თაღები ორსართულიან მძლავრ სვეტებს ეყრდნობა, რაც ტაძრის მასიურობას და მონუმენტალურობას კიდევ უფრო გამოხატავს.

ეკლესიის შიგნით თვალსაჩინოა გვიანი პერიოდის ფრესკები და არქიტექტურული დეტალები — როგორიცაა ჰორიზონტალური სარტყლები კონქსა და ცენტრალურ ნავზე, კვადრატული სათავსები და არქიტექტურულად გამოკვეთილი აფსიდი.

ტაძარი ნაგებია შერეული წყობით — ქვა და აგური, და აქვს სამი შესასვლელი: დასავლეთიდან, ჩრდილოეთიდან (ორივე უძველესი) და სამხრეთიდან, რომელიც მოგვიანებითაა გაჭრილი. ფასადები სადაა, მაგრამ სწორედ ამ უბრალოებაშია მისი ძალა — ის ხაზს უსვამს არქიტექტურის სიღრმეს და იდეალურ პროპორციებს.

ტაძრის სიახლოვეს აღმოჩენილი არქეოლოგიური ნივთები — რომაული მონეტები, ბერძნული წარწერები, მითრას კულტის ნიშანთა მატარებელი არტეფაქტები — მიუთითებს ამ ადგილის სტრატეგიულ და კულტურულ მნიშვნელობაზე ძველ ეპოქებში.

იხილე მეტი

სუჯუნის წმინდა გიორგის ეკლესია

მდებარეობა: სოფელი სუჯუნა, აბაშის მუნიციპალიტეტი, საქართველო
თარიღდება: XVIII საუკუნის ბოლო

სუჯუნის წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია გვიანი ფეოდალური ხანის ერთ-ერთი მნიშვნელოვან კულტურულ-რელიგიური ძეგლია დასავლეთ საქართველოში. ტაძარი აგებულია ანტონ ჭყონდიდელის მიერ, რომელიც ჭყონდიდელთა საგვარეულოს წარმოადგენდა. სუჯუნა იმ დროისთვის ჭყონდიდელების საზამთრო რეზიდენცია იყო და ეკლესიას მნიშვნელოვანი ეკონომიკური და რელიგიური გავლენა გააჩნდა: მას ყმა-გლეხთა დიდი რაოდენობა ჰყავდა და სოლიდური შემოსავლითაც სარგებლობდა.

ტაძარი წარმოადგენს გუმბათოვან ნაგებობას, აღმოსავლეთით სამი შვერილი აფსიდით — საკურთხევლისა და პასტოფორიუმების სივრცეებით. ფასადები და გუმბათი თაღედებითაა დეკორირებული, შესასვლელები კი მოჩუქურთმებული საპირეებით გამოირჩევა. ნაგებობა თეთრი თლილი ქვითაა აშენებული, რაც მის სიმაღლეს, ნათელ ტონალობასა და არქიტექტურულ სინატიფეს განსაკუთრებით უსვამს ხაზს.

ეკლესიის სამხრეთით მდებარეობს იმავე ქვით ნაგები ორსართულიანი მაღალი სამრეკლო. ორივე სართული ოთხი მხრიდან თაღებითაა გახსნილი, რაც მხედველობით სიმსუბუქეს და დინამიკას ქმნის. სამრეკლო და ეკლესიის მთლიანობა ქმნის ჰარმონიულ კომპლექსს, რომელიც შორიდანვე აჩენს თავისთავადობასა და ღირებულებას.

ისტორიული წყაროების თანახმად, სუჯუნის ტაძარში ინახებოდა მრავალი ძვირფასი ხატი და ჯვარი. წმინდა გიორგის ხატი, რომელიც ამ ტაძარს მიეღო, ითვლებოდა სასწაულმოქმედად და განსაკუთრებით ძლიერად. ხატობა ყოველწლიურად აღინიშნებოდა 6 მაისს (ძველი სტილით 23 აპრილს), და ამ დღისადმი მიძღვნილი წირვა-ლოცვა ასობით მლოცველს იზიდავდა.

იხილე მეტი

კაცობურის აღკვეთილი

მდებარეობა: აბაშის მუნიციპალიტეტი, სამეგრელო-ზემო სვანეთი, საქართველო
დაარსდა: 1996 წელი
ფართობი: 295 ჰექტარი

კაცობურის აღკვეთილი დასავლეთ საქართველოს ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი დაცული ტერიტორიაა, რომელიც კოლხეთის დაბლობის უნიკალურ ეკოსისტემას იცავს. იგი მდებარეობს აბაშის მუნიციპალიტეტის სამხრეთ-დასავლეთ ნაწილში, თბილისიდან დაახლოებით 300 კილომეტრში. ტერიტორია ძირითადად ვაკეა, ზღვის დონიდან მაქსიმუმ 40 მეტრის სიმაღლით, რაც ქმნის მდინარე რიონის სანაპირო ჭალის ტიპურ ლანდშაფტს.

კლიმატი:
• იანვრის საშუალო მინიმალური ტემპერატურა: –4 °C
• ივლისის მაქსიმალური ტემპერატურა: +22 °C
• წლიური ნალექების რაოდენობა: დაახლოებით 1775 მმ

ფლორა:
წარსულში კაცობურის ტერიტორიაზე გავრცელებული იყო ნამდვილი კოლხური ტყეები. დღესდღეობით შემორჩენილია მათი სახეშეცვლილი ნაშთები. აღკვეთილის ტყის საფარს ქმნის მურყნარი, რომელშიც გვხვდება ლაფანი, იფანი, თეთრი აკაცია, თხმელა და ტირიფი.

ფაუნა:
• ძუძუმწოვრები: გარეული ღორი, შველი, მგელი, ტურა, წავი, კურდღელი
• ფრინველები: ქედანი, რუხი ყანჩა, სკვინჩა, გარეული იხვი, თეთრთვალა ყვინთია, მიმინო, ქორი
• განსაკუთრებული ყურადღება: კოლხური ხოხობი — ადგილობრივი ბიომრავალფეროვნების სიმბოლო

იხილე მეტი

წყემის ნაკრძალი

მდებარეობა: სამეგრელო-ზემო სვანეთი, საქართველო
სტატუსი: დაცული ტერიტორია, კონსერვაციის ზონა

წყემის ნაკრძალი სამეგრელო-ზემო სვანეთის ერთ-ერთი ყველაზე თვალწარმტაცი ბუნებრივი სივრცეა, რომელიც უნიკალურ ეკოსისტემას და მდიდარ ბიომრავალფეროვნებას აერთიანებს. ნაკრძალის ბირთვს უღრანი ტყე წარმოადგენს — მჭიდროდ დაფარული მრავალწლოვანი ხეებითა და ბუჩქნარით, რომელიც ბუნებრივი თავშესაფარია მრავალი სახეობის ცხოველისთვისა და ფრინველისთვის.

ტბა და ლანდშაფტი: ნაკრძალის ცენტრში მდებარე თვალწარმტაცი ტბა ქმნის განსაკუთრებულ ატმოსფეროს. მისი სარკისებრი ზედაპირი ირეკლავს ტყის მწვანე საფარს და ქმნის იდეალურ გარემოს როგორც დასვენებისთვის, ისე ფოტოგრაფიის მოყვარულთათვის.

ბილიკები და ტურისტული ინფრასტრუქტურა: ნაკრძალში მოწყობილია ცენტრალური საფეხმავლო ბილიკი, რომელიც ვიზიტორებს საშუალებას აძლევს უსაფრთხოდ და კომფორტულად შეისწავლონ ტერიტორია. ბილიკი იდეალურია ლაშქრობისთვის, ბუნების დაკვირვებისთვის და საგანმანათლებლო ექსკურსიებისთვის.

ფლორა და ფაუნა: უხვად გვხვდება მუხა, რცხილა, წიფელი. ფაუნაში: შველი, გარეული ღორი, მელა და მრავალი ფრინველი.

ეკოტურიზმი და საგანმანათლებლო ღირებულება: ნაკრძალი იდეალური ადგილია ეკოტურიზმისთვის. იგი იზიდავს როგორც ბუნების მოყვარულებს, ისე სკოლის ჯგუფებსა და ოჯახებს, რომლებიც ეძებენ საგანმანათლებლო და დასასვენებელ გარემოს.

იხილე მეტი

ნამარუ — კოლხური ცივილიზაციის კარიბჭე

მდებარეობა: სოფელი კეთილარი, აბაშის მუნიციპალიტეტი, საქართველო
დროითი ჩარჩო: ძვ. წ. VII–VIII სს.
სტატუსი: არქეოლოგიური ძეგლი

ნამარუ წარმოადგენს ერთ-ერთ უძველეს ნაქალაქარს დასავლეთ საქართველოში, რომელიც კოლხეთის სამეფოს ურბანული კულტურის ამსახველ მნიშვნელოვან არტეფაქტს წარმოადგენს. იგი მდებარეობს მდინარე რიონის მახლობლად, რაც მას სტრატეგიულ სავაჭრო და კულტურულ მნიშვნელობას ანიჭებდა.

არქეოლოგიური აღმოჩენები:
• ქვევრ-სამარხები: ძვ. წ. V საუკუნით დათარიღებული სამარხები
• ბრინჯაოს ბეჭდები, მძივები, კოლხური მონეტები
• ქვის გალავნის ნაშთები
• ანტიკური კერამიკა

კულტურული კონტექსტი: ნამარუ განიხილება როგორც კოლხეთის სამეფოს ერთ-ერთი ურბანული ცენტრი, რომელიც სავაჭრო გზებზე მდებარეობდა და აქტიურად ურთიერთობდა ანტიკურ სამყაროსთან.

ვიზუალური რუკის კონცეფცია: ლოკაცია, სავაჭრო მარშრუტები, არქეოლოგიური ზონები, არტეფაქტების ილუსტრაციები და მითოლოგიური კავშირები არგონავტებთან.